Door de Elite was Lotus in de problemen gekomen. Hij was zo duur om te produceren, dat er geld op toe moest worden gelegd. Wel was duidelijk, dat er een markt was voor een dergelijke sportwagen. Lotus zocht naar een betaalbaarder manier om deze te produceren. Bij wijze van proef construeerde men een eenvoudig chassis om met diverse body's te kunnen experimenteren. Het was een ruggengraat van plaatstaal, die aan beide zijden eindigde in een vork. Dit bleek zo goed te werken, dat het monocoque idee van de Elite overboord gegooid werd. Het backbonechassis zou de basis vormen voor de komende generaties Lotus automobielen.
De Elan was een ontwerp van Ron Hickman, die bekendheid (en rijkdom) verwierf als ontwerper van de Black & Decker Workmate. De Elan was aanvankelijk alleen verkrijgbaar als cabriolet, typenummer 26 . In deze auto debuteerde ook de Lotus Twin Cam. Een Ford onderblok met een door Harry Mundy ontwikkelde cilinderkop met dubbele bovenliggende nokkenassen. Aanvankelijk met 1500 cc, maar hij werd al snel vergroot naar 1558 cc.
De Elan S1 is herkenbaar aan de vier ronde achterlichten. Eind 1964 verscheen de verbeterde S2, met langwerpige achterlichten. Van de eerste twee series werden er ruim 2000 gemaakt. Aan het eind van de looptijd van de S2 werd de SE optie geïntroduceerd, met meer vermogen en een close-ratio versnellingsbak.
In 1966 verscheen de Elan FHC, typenummer 36, met een vast dak. Dit viel samen met de introductie van de Serie 3, die ook als cabriolet gemakkelijk van zijn voorgangers te onderscheiden is omdat hij frames rond de zijruiten heeft. De serie 3 cabrio had weer een ander typenummer, 45, dat voor de serie 4 gehandhaafd bleef. De serie 4 is wederom te herkennen aan zijn andere achterlichten. In oktober 1970 verscheen de Elan Sprint, met de 126 pk "big valve" motor. Deze zijn herkenbaar aan hun tweekleurige lak met "Elan Sprint" op de deuren. De totale productie van de S3 en S4 Elan wordt geschat op zo'n 7000 stuks.
Uiteraard werd er volop geraced met Elans. De standaard Elan was echter geen fantastische auto voor op het circuit. Een aantal racende klanten ontwikkelde daarom een hele rits modificaties. De belangrijkste hiervan werden door Lotus in productie genomen als een speciale competitieversie, de 26R. Van deze 26R zijn door Lotus minder dan 100 exemplaren gemaakt. Maar er zijn vele racers geweest die hun Elan gemodificeerd hebben tot 26R. De racecarrière van de Elan is eigenlijk nooit gestopt. Toen de laatste, zwaar gemodificeerde, Elans uit de Modsports en Specials klasse verdwenen was de auto 25 jaar oud en doken de eerste gerestaureerde exemplaren op in de historische racerij. Bij HARC wedstrijden is er altijd wel een Elan vooraan het veld te vinden.